Jak obniżyć ciśnienie krwi

Lesiu · Nowy

Codziennie miliony ludzi na całym świecie zmagają się z wysokim ciśnieniem krwi. Ocenia się, że tylko w naszym kraju na nadciśnienie tętnicze cierpi około 5 milionów rodaków. Są to dane przybliżone, a faktyczna liczba nadciśnieniowców jest prawdopodobnie znacznie wyższa. Problem jest w tym, że nie wszyscy chorzy wiedzą o nadciśnieniu i leczą się.

U osoby zdrowej ciśnienie krwi regulowane jest przez ośrodki w mózgu i zależy od zapotrzebowania tkanek na tlen. W czasie snu na przykład jest ono mniejsze, toteż ciśnienie ulega obniżeniu, a podczas wysiłku fizycznego zapotrzebowanie na tlen zwiększa się, co powoduje wzrost ciśnienia krwi. Ciśnienie może również wzrastać w sytuacjach stresowych.
Nadciśnienie tętnicze jest chorobą, która przez długi czas może przebiegać bezobjawowo. Ale w tym czasie wszystkie narządy organizmu muszą ciężej pracować, tak że stopniowo dochodzi do uszkodzenia serca, nerek i samych tętnic. Dosyć często podwyższone ciśnienie krwi wykrywane jest przypadkowo w czasie wizyty u lekarza, związanej z innym problemem zdrowotnym, np. bólem głowy. Zdarza się i tak, że o chorobie pacjent dowiaduje się wtedy, gdy wystąpią już powikłania, np. udar mózgu czy zawał serca. Badania naukowe wykazały, że nawet niewielkie obniżenie ciśnienia krwi może zmniejszyć ryzyko udaru o 35-45%, a ryzyko choroby serca o 20-25%. Dlatego bardzo ważne jest najwcześniejsze wykrywanie nadciśnienia tętniczego i jego leczenie. Górne granice prawidłowego ciśnienia krwi dla dorosłego wynoszą 140/90 mmHg. Choroba zwykle dotyczy osób po 40. roku życia. U kobiet nadciśnienie może pojawić się w czasie ciąży lub w okresie przekwitania.

Zmiana stylu życia
Ważnym aspektem terapii nadciśnienia tętniczego jest tzw. "modyfikacja stylu życiu", która wpływa na obniżenie ciśnienia krwi i zmniejsza czynniki ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Modyfikacja ta ma na celu zmniejszenie ciśnienia przez:
- zmniejszenie nadwagi. Udowodniono, że spadek masy ciała powoduje obniżenie ciśnienia krwi,
- wprowadzenie diety z ograniczeniem tłuszczów i węglowodanów. Należy unikać pokarmów słonych i tłustych, a także wysoko przetworzonych i smażonych. Wskazane są natomiast produkty świeże i surowe. W trakcie przygotowania i jedzenia potraw należy unikać soli kuchennej. Badania naukowe pokazują, że istnieje związek pomiędzy zmniejszeniem spożycia soli i obniżeniem ciśnienia. Kawa i mocna herbata zawierają kofeinę podnoszącą ciśnienie krwi. Wykluczenie tych używek również pozwoli na lepszą regulację ciśnienia,
- zaprzestanie palenia papierosów, ponieważ ma ono bardzo niekorzystny wpływ na serce i naczynia krwionośne,
- zwiększenie aktywności fizycznej. Jej rodzaj zależy od ogólnego stanu zdrowia i może to być np. bieganie, aerobik lub długie spacery,
- ograniczenie spożycia alkoholu. Wykazano, że wypijanie powyżej 30-40 g czystego etanolu dziennie wpływa na podwyższanie ciśnienia krwi.

Leczenie niefarmakologiczne wykorzystuje się w nadciśnieniu I okresu, przebiegającego bez powikłań narządowych i chorób współistniejących, np. cukrzycy. Leczenie to można prowadzić przez 3-6 miesięcy, ale gdy okaże się nieskuteczne, to trzeba wkroczyć z lekami.

Farmakoterapia
W bardziej zaawansowanych stadiach nadciśnienia modyfikację stylu życia od razu kojarzy się z farmakoterapią. Mamy do dyspozycji kilka dużych grup leków hipotensyjnych, toteż mogą być one dobierane indywidualnie dla każdego pacjenta, w zależności od wysokości ciśnienia, chorób współistniejących (cukrzyca, choroba wieńcowa, choroby nerek, astma), wieku, zawodu, trybu życia. Leczenie może opierać się na monoterapii, czyli na jednym leku. Jednak częściej trzeba pacjentowi zalecić dwa lub więcej leków, wykorzystując przy tym synergizm ich działania. Jest to tzw. leczenie skojarzone. Cele leczenia nadciśnienia tętniczego to:
- osiągnięcie "optymalnego" lub "prawidłowego" ciśnienia krwi,
- redukcja występowania powikłań narządowych,
- przedłużenie życia.

Zgodnie z zaleceniami WHO/ISH z 1999 r., do leków pierwszego rzutu w leczeniu nadciśnienia tętniczego należą:
- leki moczopędne (diuretyki),
- leki blokujące receptory beta-adrenergiczne (beta-blokery),
- leki blokujące receptory alfa-adrenergiczne (alfa-blokery),
- blokery kanału wapniowego (antagoniści wapnia),
- inhibitory konwertazy angiotensyny,
- antagoniści receptorów angiotensyny II.

W raporcie tym podkreślono, że wszystkie wymienione grupy leków mają porównywalną skuteczność, a podstawową cechą, która je różni jest zmienna częstość występowania działań niepożądanych.

źródło: [link widoczny dla zalogowanych]